Y Bannau: Y Dyfodol
Mae’n pennu pum cenhadaeth feiddgar i lunio dyfodol y Parc Cenedlaethol ac mae’n wahoddiad i sefydliadau ac unigolion eraill gydweithio i wireddu’r dyfodol hwnnw.
Cynllun Rheoli Ardal Parc Cenedlaethol Bannau Brycheiniog Mae’r cynllun hwn ar gyfer ardal ddaearyddol y Parc Cenedlaethol ac mae’n hollbwysig ein bod yn symbylu’r camau gweithredu sydd eu hangen wrth ymateb i’r argyfyngau hinsawdd, natur a llesiant, ac wrth gynnal a chadw nodweddion arbennig y Parc Cenedlaethol ar gyfer y genhedlaeth hon a’r cenedlaethau i ddyfod
Rôl Y Cynllun Rheoli
Mae adran 66(1) o Ddeddf yr Amgylchedd 1995 yn ei gwneud hi’n ofynnol i Awdurdod y Parc Cenedlaethol baratoi ac adolygu Cynllun Rheoli ar gyfer ei ardal.
Dylai’r Cynllun Rheoli nodi’r modd y bydd pwrpasau a dyletswydd y Parc Cenedlaethol (ein hamcanion statudol) yn cael eu cyflawni o fewn ardal ddaearyddol y Cynllun. Cynhyrchir y Cynllun gan Awdurdod y Parc Cenedlaethol; fodd bynnag, caiff ei ddatblygu mewn ymgynghoriad ag ystod o randdeiliaid gyda’r nod o ddiffinio cyd-weledigaeth ar gyfer yr ardal.
Cynlluniau Rheoli Blaenorol
Cyhoeddwyd y Cynllun Rheoli Newid Gyda’n Gilydd ddiwethaf yn 2010, a chafodd yr adolygiad cyntaf ei gwblhau a’i gyhoeddi yn 2015 gan roi llesiant wrth galon y Parc Cenedlaethol.
Ers hynny, bu newidiadau sylweddol iawn yn y cyd-destun y mae’r Cynllun yn gweithredu ynddo, yn fwyaf nodedig y gydnabyddiaeth gan arweinwyr y byd ein bod yn wynebu argyfwng o ran hinsawdd a bioamrywiaeth. At hynny, mae’r byd wedi cael profiad o bandemig y coronafeirws ac mae’r DU yn wynebu argyfwng costau byw.
Cynllun Ar Gyfer Bannau Brycheiniog
Nid Cynllun ar gyfer Awdurdod y Parc Cenedlaethol a’i staff yn unig yw’r Cynllun Rheoli, ac nid tasg i Awdurdod y Parc Cenedlaethol yn unig yw rheoli’r Bannau. Mae’n dasg i’w rhannu a’i chyflawni gan bawb sy’n byw/gweithio yn yr ardal a/neu sydd â rhywfaint o rwymedigaeth statudol i’r ardal. I rai, mae hyn yn ymrwymiad cyfreithiol yn unol ag a62(2) o Ddeddf yr Amgylchedd 1995; i eraill, mae’n drefniant gwirfoddol a ymgymerir i gydnabod gwerth yr ardal i natur a phobl. Y Cynllun Rheoli yw’r ddogfen allweddol sy’n cydlynu’r dasg gydweithredol hon, er mwyn sicrhau y gallwn ni weithredu ar y cyd i gyflawni ein pwrpasau a’n dyletswyddau, ac i warchod yr ardal hon er budd cenedlaethau’r dyfodol.
I’r perwyl hwn, mae Y Bannau, sef Cynllun Rheoli Parc Cenedlaethol Bannau Brycheiniog, yn gynllun o arwyddocâd cenedlaethol a rhaid ei gymryd i ystyriaeth wrth ddatblygu dogfennau statudol eraill, megis Cynlluniau Datblygu Lleol, Cynlluniau Datblygu Strategol a chynlluniau, rhaglenni a pholisïau eraill a allai gael effaith ar y Parc Cenedlaethol a’i nodweddion arbennig.
Blaenoriaethau Llywodraeth Cymru Ar Gyfer Paciau Cenedlaethol Yng Nghymru
Ym mis Mai 2022, ysgrifennodd Llywodraeth Cymru at y tri Awdurdod Parc Cenedlaethol yng Nghymru yn nodi’r ffordd y mae’n gweld yr Awdurdodau yn gweithio tuag at gyflawni eu Pwrpasau a’u Dyletswyddau
Mae’r Llythyr Cylch Gwaith Tymor y Llywodraeth hon ar gyfer Awdurdodau Parciau Cenedlaethol Cymru yn cynnwys ystod o fesurau ac yn benodol mae’n gofyn i Awdurdodau Parciau Cenedlaethol Cymru alinio eu gwaith ag Amcanion Llesiant Llywodraeth Cymru. Dywed y Gweinidog:
Yn arbennig, rwyf am weld y Parciau Cenedlaethol yn dod yn esiamplau i eraill o ran eu hymateb i’r argyfyngau hinsawdd a natur. Rydych mewn sefyllfa unigryw i drafod â’r cymunedau o fewn eich ffiniau i ddatblygu atebion ddaw â budd i bobl a’r amgylchedd.
Deddf Llasiant Cendelaethau’r Dyfodol (2015)
Mae Deddf Llesiant Cenedlaethau’r Dyfodol (Cymru) 2015 yn ddeddfwriaeth Gymreig sy’n torri tir newydd ac yn diffinio cyfres o nodau llesiant ar gyfer y genedl ac yn ei gwneud yn ofynnol i gyrff cyhoeddus ymgorffori’r nodau hyn yn eu gwaith o osod amcanion a llunio’u polisïau eu hunain.
Mae’r Ddeddf hefyd yn sicrhau bod dogfennau polisi fel yr un hon yn cael eu cynhyrchu ar y cyd a’u hintegreiddio ar draws yr ystod o ddarparwyr gwasanaethau cyhoeddus.
Mae’r Cynllun Rheoli yn ffurfio’r Cynllun Llesiant statudol ar gyfer Parc Cenedlaethol Bannau Brycheiniog.
Mae Deddf Llesiant Cenedlaethau’r Dyfodol yn cynnwys y nod i ddod “yn gyfrifol ar lefel fyd-eang” i greu “cenedl sydd, wrth iddi wneud unrhyw beth i wella llesiant economaidd, cymdeithasol, amgylcheddol a diwylliannol Cymru, yn ystyried a allai gwneud peth o’r fath gyfrannu’n gadarnhaol at lesiant byd-eang.”
Ein hamcan wrth weithredu pwrpasau a dyletswyddau statudol y Parc Cenedlaethol yw cyfrannu’n gadarnhaol at y nod llesiant hwn sy’n gyfrifol ar lefel fyd-eang, gan osgoi’r camau gweithredu a allai fod ar draul cymdeithas, yr economi ac amgylchedd y byd.
Datganiadau Ardal
Mae Datganiadau Ardal a luniwyd gan Gyfoeth Naturiol Cymru yn unol â’u dyletswyddau o dan Ddeddf yr Amgylchedd (Cymru) 2016, yn nodi strategaeth ar gyfer rheoli Cyfoeth Naturiol yn well er budd cenedlaethau’r dyfodol. Fel y mae’r enw’n awgrymu, mae’r datganiadau’n seiliedig ar ardaloedd gofodol. Mae saith ardal yn cwmpasu Cymru gyda phedwar ohonynt yn cwmpasu ardal y Parc Cenedlaethol.
- Canolbarth Cymru
- De-ddwyrain Cymru
- De Canolbarth Cymru
- De-orllewin Cymru
Deddf Yr Amglychedd (Cymru) Act 2016
Mae adran 6 o Ddeddf yr Amgylchedd (Cymru) 2016 yn gosod dyletswydd ar Awdurdod y Parc Cenedlaethol fel corff cyhoeddus i geisio cynnal a gwella bioamrywiaeth wrth arfer ei swyddogaethau mewn perthynas ag ardal y Parc Cenedlaethol, ac wrth wneud hynny, hyrwyddo cydnerthedd yr ecosystemau.
Adroddiad Ar Sefyllfa Adnoddau Naturiol (2020) (SoNaRr)
Rhaid i Gyfoeth Naturiol Cymru baratoi a chyhoeddi adroddiad sy’n cynnwys asesiad o gyflwr Cyfoeth Naturiol yng Nghymru (SoNaRR). Mae SoNaRR yn ddogfen allweddol wrth baratoi Cynlluniau Rheoli Parciau Cenedlaethol. Mae’r SoNaRR diweddaraf yn amlygu’r angen i gyrff yn y sector cyhoeddus gyflwyno newidiadau er mwyn mynd i’r afael ag argyfyngau natur a hinsawdd, trwy drawsffurfio’r systemau sy’n ymwneud â’r ecosystem, yr economi a chymdeithas